W ramach programu długoterminowego oszczędzania na cele emerytalne – PPK – pracownicy gromadzą oszczędności pochodzące z trzech różnych źródeł: Z wynagrodzenia brutto – składka
Instytucję finansową można wybrać spośród instytucji wpisanych do ewidencji PPK, wymienionych na stronie www.mojeppk.pl. Termin na zawarcie umowy o zarządzanie PPK będzie wynosił 30 dni od dnia otrzymania wezwania. Jeśli pracodawca wybrał już instytucję finansową i podpisał umowę o zarządzanie PPK, powinien poinformować o tym PFR.
Jeżeli nie dojdzie się do porozumienia z pracownikami w terminie do 1 miesiąca poprzedzającego obowiązek zawarcia umowy o zarządzanie PPK (czyli dla pracodawców z grupy II i III do 27 września 2020 r.), to pracodawca nie musi uzyskiwać zgody na wybór instytucji finansowej i może wybrać ją samodzielnie.
Obligatoryjnie do PPK zostaną zgłoszeni zatrudnieni, pomiędzy 18 a 54 rokiem życia, o ile nie złożą oświadczenia o rezygnacji. Osoby powyżej 55 roku życia ale poniżej 70 roku życia, mogą przystąpić do PPK na swój wniosek, natomiast osoby powyżej 70 roku życia nie mogą przystąpić do programu. Wiek pracownika jest sprawdzany
Nie wszyscy pracownicy wiedzą, że razem ze zmianą pracodawcy mogą zmienić konto PPK i zdecydować, czy do nowej instytucji finansowej przeniosą środki zgromadzone u ostatniego pracodawcy lub wszystkie pieniądze na wszystkich kontach, jakie posiadają dzięki pracy w kilku miejscach. Na skutek niejasnych przepisów osoby często zmieniające pracę mogą mieć wiele kont PPK.
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to program prywatnego, długoterminowego oszczędzania, w którym oszczędności budowane są wspólnie przez pracowników, pracodawców i państwo. Dla pracownika, udział w PPK jest dobrowolny (może w każdej chwili zrezygnować z oszczędzania w PPK i do niego powrócić).
HolPECH. Zgodnie z art. 133 ust. 1 ustawy o pracowniczych planach kapitałowych (dalej „ustawa o PPK”), przepisów tej ustawy może nie stosować podmiot zatrudniający, który w terminie objęcia go przepisami ustawy o PPK (np. w przypadku tzw. podmiotów 250+ 1 lipca 2019 r.) prowadził PPE, w którym uczestniczyło co najmniej 25% osób zatrudnionych w tym podmiocie, oraz naliczał i odprowadzał składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia. W przypadku łącznego spełnienia tych przesłanek, podmiot zatrudniający mógł nie wdrażać PPK, jeżeli podjął taką decyzję. Czytaj więcej Nowy pracownik szybciej może zostać uczestnikiem PPK Od 4 czerwca 2022 r. pracodawca może zawrzeć dla pracownika umowę o prowadzenie PPK już po 14 dniach zatrudnienia. Ma na to czas do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęły trzy miesiące (90 dni) zatrudnienia. Ważne: Art. 133 ustawy o PPK zawarty jest w przepisach przejściowych. Z przewidzianego nim uprawnienia nie mogą skorzystać nowe podmioty zatrudniające, które uruchamiają PPK już na zasadach ogólnych. [koniec Ważne] Utrata uprawnienia do niewdrożenia PPK Omawiane uprawnienie do niestosowania przepisów ustawy o PPK nie jest bezterminowe. Zgodnie z art. 133 ust. 2 ustawy o PPK, przestaje ono przysługiwać począwszy od dnia: - zawieszenia naliczania i odprowadzania składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni, - ograniczenia wysokości odprowadzanych składek podstawowych do PPE poniżej 3,5% wynagrodzenia, - likwidacji PPE, Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ - opóźnienia w odprowadzaniu składek podstawowych do PPE przekraczającego 90 dni, które wynikło z celowego działania podmiotu zatrudniającego, · następującego po dniu 1 stycznia lub 1 lipca danego roku, jeśli według stanu na ten dzień w PPE uczestniczy mniej niż 25% osób zatrudnionych w tym podmiocie. W tym ostatnim przypadku chodzi o partycypację w PPE osób zatrudnionych, zgodnie z definicją „osób zatrudnionych” zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK. „Osobami zatrudnionymi” są nie tylko pracownicy (z wyłączeniem młodocianych), ale także np. zleceniobiorcy, podlegający z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Uruchomienie PPK Jeżeli partycypacja w PPE, według stanu na 1 stycznia lub 1 lipca, jest mniejsza niż 25% osób zatrudnionych, zwolnienie danego podmiotu zatrudniającego z obowiązku wdrożenia PPK przestaje obowiązywać od dnia następującego po tym dniu. Począwszy od tej daty, podmiot zatrudniający jest zobowiązany - w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy (90 dni) - zawrzeć w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych umowę o prowadzenie PPK oraz nie później niż na 10 roboczych przed zawarciem umowy o prowadzenie PPK - umowę o zarządzanie PPK. Nowe obowiązki informacyjne wobec PFR W dniu 1 lipca br. weszły w życie zmiany w ustawie o pracowniczych programach emerytalnych (dalej „ustawa o PPE”), przewidujące że pracodawca ma obowiązek - dwa razy w roku - przekazać Polskiemu Funduszowi Rozwoju (dalej „PFR”) oświadczenie o liczbie swoich pracowników i uczestników PPE. W oświadczeniu tym należy wskazać liczbę pracowników i uczestników PPE zatrudnionych u pracodawcy według stanu na 1 stycznia i na 1 lipca w danym roku kalendarzowym. Obowiązek ten wynika z art. 23a ustawy o PPE, dodanego ustawą z 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego ( z 2022 r. poz. 904). W art. 23a ustawy o PPE przyjęto, że oświadczenie to trzeba będzie przekazywać PFR do 31 stycznia oraz do 31 lipca w danym roku kalendarzowym, w postaci elektronicznej albo papierowej. Przekazanie oświadczenia do PFR Omawiane oświadczenie może zostać przekazane PFR elektronicznie, za pomocą specjalnego formularza na stronie: bądź mailowo. PFR kontaktuje się bezpośrednio z podmiotami prowadzącymi PPE, informując o obowiązku przekazania oświadczenia oraz o sposobach jego przekazania. Dane dostępowe do internetowego formularza można uzyskać także przekazując swój adres e-mail podczas kontaktu z infolinią PFR (dane dostępowe zostaną przesłane na adres e-mail wskazany przez pracodawcę). Drugim sposobem przekazania omawianego oświadczenia do PFR jest przesłanie go na dedykowany adres e-mail: oswiadczenie-ppe@ W razie pytań lub wątpliwości pracodawcy mogą skorzystać z pomocy infolinii PFR, pod numerem: 800 800 120 lub +22 703 43 00 (czynna od poniedziałku do piątku od do opłata zgodnie z cennikiem operatora). Podstawa prawna: - art. 2 ust. 1 pkt 18, art. 133 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych ( z 2020 r. poz. 1342 ze zm.) - art. 2 ust. 1 pkt 2 i pkt 11, art. 23a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych ( z 2021 r. poz. 2139 ze zm.). Anna Puszkarska, ekspert PFR Portal PPK
PPK jest tworzone z myślą o milionach pracujących Polaków jako narzędzie do oszczędzania w długofalowej perspektywie. Jednak zanim odprowadzone zostaną pierwsze składki na specjalnie stworzone konto, pracodawca, w porozumieniu z pracownikami, musi dokonać wyboru instytucji finansowej, która będzie zarządzała gromadzonymi środkami. Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 4 października 2018 r o Pracowniczych planach kapitałowych (dalej „Ustawa o PPK") podmiot zatrudniający, w porozumieniu z zakładową organizacją związkową działającą w tym podmiocie zatrudniającym, wybiera instytucję finansową, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK. Jeżeli w podmiocie zatrudniającym nie działa zakładowa organizacja, wyboru należy dokonać w porozumieniu z reprezentacją osób zatrudnionych wyłonioną w trybie przyjętym w danym podmiocie zatrudniającym. Czytaj także: PPK: bez wpływu na koszty płacy Dlatego obok pracodawców, którzy częściowo poniosą koszty wprowadzenia PPK, to właśnie pracownicy powinni być najbardziej zainteresowani wyborem najkorzystniejszych warunków spośród dostępnych ofert instytucji finansowych. W przypadku największych pracodawców, termin do zawarcia porozumienia, o którym mowa powyżej, upływa 25 września 2019 r. Brak porozumienia z reprezentacją pracowników w tej dacie będzie oznaczać, że pracodawca samodzielnie dokona wyboru instytucji finansowej. Jednakże całkowite pominięcie trybu konsultacji będzie stanowiło naruszenie przepisów ustawy. Związki zawodowe Pierwszeństwo w zakresie zawarcia porozumienia Ustawa o PPK przyznaje zakładowej organizacji związkowej działającej w podmiocie zatrudniającym. W sytuacji, gdy u danego pracodawcy funkcjonuje jeden związek zawodowy to jest on wyłącznie kompetentny do zawarcia porozumienia. Pamiętajmy, że od 1 stycznia 2019 roku związki zawodowe mogą być zakładane także przez osoby posiadające umowy cywilnoprawne. Ma to tym większe znaczenie, że Ustawa o PPK swoim zakresem obejmuje osoby świadczące usługi na podstawie umowy zlecenia. Dostrzegamy tu ogólną tendencję polskiego prawodawcy w kierunku poprawy sytuacji takich osób. Gdy u danego pracodawcy działa większa liczba organizacji związkowych to każda z tych organizacji będzie posiadać prawo do uczestnictwa w procesie wyboru instytucji finansowej. Bez znaczenia pozostaje kwestia liczby członków organizacji związkowej, czy walor reprezentatywności, o którym mowa w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (dalej „ Porozumienie musi być osiągnięte ze wszystkimi organizacjami związkowymi działającymi u danego pracodawcy. Brak dojścia do porozumienia choćby z jedną z organizacji oznacza niepowodzenie omawianego trybu. Rada pracowników Jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa to uprawnienie do zawarcia porozumienia przechodzi na reprezentację osób zatrudnionych, wyłonioną w trybie przyjętym w danym podmiocie zatrudniającym. Powstaje pytanie, czy rolę reprezentacji może przejąć w tym celu rada pracowników, powołana na zasadach określonych w ustawie z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (dalej „ Ustawa przyznaje radzie pracowników prawo do informacji (art. 13) oraz konsultacji (art. 14). Zakres kompetencji rady pracowników wyłonionej na podstawie jest rozbieżny z zakresem kompetencji przedstawicieli pracowników wyłonionych dla celów porozumienia w wyborze instytucji finansowej w ramach Ustawy o PPK. Na marginesie można dodać, że kwestie związane z PPK, w tym z wyborem instytucji finansowej, zdają się być objęte obowiązkiem informacyjnym wskazanym w art. 13 ust. 1 W związku z tym, jeżeli u pracodawcy działa rada pracowników, to należy poinformować ją o temacie PPK (z punktu widzenia działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy). Można spotkać stanowisko, że tego rodzaju aspekty mogą także zostać objęte procedurą konsultacyjną na podstawie treści porozumienia zawartego na podstawie art. 5 ust. 1 Niezależnie od powyższego, informowanie lub konsultowanie z radą pracowników powinno odbywać się obok, a nie zamiast porozumienia z reprezentacją osób zatrudnionych, wyłonioną w trybie przyjętym w danym podmiocie zatrudniającym (na podstawie art. 7 ust. 4 Ustawy o PPK). Reasumując, choć rada pracowników – o ile została utworzona u pracodawcy, posiada mocny mandat jako ciało przedstawicielskie pracowników, to niestety żaden przepis ustawy nie przyznaje jej kompetencji, zastrzeżonych dla innych przedstawicielstw pracowników ( przedstawicielstw ad hoc). Przedstawicielstwo ad hoc W związku z powyższym, w przypadku braku związków zawodowych, wyboru należy dokonać w porozumieniu z reprezentacją osób zatrudnionych, wyłonioną zgodnie z art. 7 ust. 4 Ustawy o PPK – a zatem z tak zwanym przedstawicielstwem pracowników ad hoc, powołanym do załatwienia konkretnej sprawy. Ustawodawca pozostawia pracodawcom swobodę w zakresie trybu wyboru reprezentacji pracowników. Najbardziej demokratyczną formę jej wyboru będą stanowiły wolne, powszechne oraz tajne wybory. Warto podkreślić, że wybranym pracownikom nie przysługuje ochrona przewidziana dla członków organizacji związkowych. Zmiany w tym zakresie miał wprowadzić Kodeks Zbiorowego Prawa Pracy, jednakże prace nad projektem zostały wstrzymane. Mandat tak wyłonionego gremium wygaśnie z chwilą zawarcia porozumienia w sprawie wyboru instytucji finansowej. Niewątpliwie jednak, organizacji wyborów powinno towarzyszyć przekazanie pracownikom podstawowych informacji dotyczących PPK, co wpłynęłoby pozytywnie na możliwość podjęcia świadomej decyzji. Ustawodawca wskazuje w Ustawie o PPK kryteria, jakimi powinny kierować się strony przy dokonywaniu wyboru instytucji finansowej. Zgodnie z art. 7 ust. 3 Ustawy o PPK wyboru dokonuje się w szczególności na podstawie oceny proponowanych przez instytucje finansowe warunków zarządzania środkami gromadzonymi w PPK, ich efektywności w zarządzaniu aktywami oraz posiadanego przez nie doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi lub funduszami emerytalnymi. Ponadto wyboru instytucji finansowej powinno dokonać się mając na uwadze najlepiej rozumiany interes osób zatrudnionych. Z tych względów, oprócz przekazania informacji o PPK, warto aby pracodawca i reprezentacja pracowników zadbali o udokumentowanie procedury, która prowadziła do wyboru instytucji finansowej. Pomoże to pracodawcy wykazać, że dołożył należytej staranności przy jej wyborze, a także może go uchronić przed ponoszeniem odpowiedzialności za ewentualne naruszenia w tym zakresie. - Maciej Jakubowski prawnik w Lubasz i Wspólnicy - Kancelarii Radców Prawnych Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ
Kto może zostać przedstawicielem pracowników? Jakie powinien mieć kompetencje? Czym się zajmuje w zakładzie? No i w jaki sposób go wybrać? Odpowiedzi znajdziesz w tym artykule. Kiedy wybierać przedstawiciela pracowników Zgodnie z art. 23711a Kodeksu pracy [1] pracodawca konsultuje z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. Pracowników mogą tutaj reprezentować społeczni inspektorzy pracy lub wybrani przez załogę przedstawiciele pracowników. Społeczni inspektorzy pracy są wybierani tylko w tych zakładach, w których funkcjonują związki zawodowe. Mogą one swobodnie powstawać w każdym zakładzie, ale nie są obowiązkowe. Jeżeli w jakimś zakładzie nie utworzyły się związki zawodowe, to pracownicy mogą wybrać swoich przedstawicieli, aby służyli oni pracodawcy konsultacjami w wymaganych przepisami kwestiach. Wybór przedstawicieli pracowników nie jest obowiązkowy, jednak w większych zakładach warto o tym pomyśleć, ponieważ bardzo ułatwia współpracę. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby przedstawicieli pracowników wybierać również w mniejszych zakładach. Nie ma w tym względzie żadnych ograniczeń. Kto może być przedstawicielem pracowników Przedstawicielem pracowników może być każdy. To pracownicy wybierają swoich przedstawicieli, a więc to oni muszą zastanowić się, kogo chcieliby widzieć w tej roli. Nie ma żadnych przepisów, które określałyby jakiekolwiek wymagania względem tej funkcji. Jedyny wymóg prawny, który można spotkać w przepisach to „posiadanie aktualnego zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy”. Taki zapis znajduje się w rozporządzeniu w sprawie ustalania przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy [4]. Jednak taki wymóg przepisy stawiają wobec wszystkich pracowników, zatem nie jest to nic wyjątkowego. Zasady wyborów przedstawiciela pracowników Pracownicy wybierają swoich przedstawicieli w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Jeżeli w jakimś zakładzie nie ma przyjętego trybu wyborów, wówczas pracownicy mogą taki tryb określić, a pracodawca powinien umożliwić jego zorganizowanie i przebieg. Pracodawca nie może samodzielnie ustanowić trybu wyboru przedstawicieli pracowników. Może go ewentualnie zaproponować pracownikom i, po uzyskaniu ich akceptacji, wdrożyć w zakładzie. Tryb wyborów nie musi być udokumentowany. Jeśli tylko funkcjonuje poprawnie i bezproblemowo, to nie wymaga formalizowania. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby przygotować wewnątrzzakładowy dokument, który ureguluje tryb, zasady i przebieg wyborów. W mojej ocenie warto to zrobić, aby uporządkować to zagadnienie oraz uniknąć ewentualnych wątpliwości, np. w sytuacji, w której przedstawiciel pracowników przebywa na dłuższym zwolnieniu chorobowym, urlopie macierzyńskim lub wychowawczym abo po prostu zwalnia się z pracy. W procedurze tej można określić istotne szczegóły jak np.: tryb wyboru przedstawiciela, liczbę wybieranych przedstawicieli pracowników, czas trwania kadencji przedstawicieli pracowników itp. Przebieg wyborów: przykład Od czasu do czasu jestem pytana o to, jak zorganizować wybory pracowników. Z mojego doświadczenia wynika, że dobrym sposobem jest zorganizowanie pisemnego głosowania. Przebieg takich wyborów może być następujący: Zgłoszenie kandydatów w określonym czasie. Funkcja przedstawiciela pracowników to funkcja społeczna, a zatem warto, aby zgłosiły się na nią osoby chętne, gotowe do podjęcia się takiej roli. Po upływie czasu na zgłaszanie kandydatów, przygotowuje się karty do głosowania. Wystarczy lista imion i nazwisk kandydatów (można dodać jeszcze nazwy stanowisk, wydziałów itp.). Na kartach warto zawrzeć informację, jak prawidłowo oddać głos. Do samych wyborów należy powołać komisję (np. 2-3 osoby), która będzie dysponowała wykazem pracowników, zbierała podpisy głosujących i wydawała karty do głosowania. Członkowie komisji mogą się zmieniać w ciągu dniówki, aby mogli również wykonywać pracę. Jeśli zakład pracuje na 2 lub 3 zmiany, to oczywiście na każdej zmianie musi być inna komisja lub komisje. Głosy wrzucane są do urny wyborczej. Może to być dowolny pojemnik. Ważne, aby był odpowiednio duży i zabezpieczony przed otwarciem. Po zakończeniu wyborów, komisja otwiera pojemnik i podlicza głosy. Osoba lub osoby, które zebrały najwięcej głosów zostają przedstawicielami pracowników. Wyniki wyborów podaje się do wiadomości pracowników zakładu. Komisja sporządza protokół z przebiegu głosowania. Uwaga: Pamiętaj, że wybór przedstawiciela pracowników powinien odbywać się w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Opisany powyżej przykład wynika z mojego doświadczenia zawodowego. Nie jest jedyny słuszny. Można zorganizować wybory również w inny sposób. Zadania przedstawiciela pracowników Warto mieć na uwadze, że przedstawiciel pracowników to nie to samo, co społeczny inspektor pracy. Zadania i uprawnienia społecznego inspektora pracy są określone przepisami [2] (TUTAJ znajdziesz mój artykuł na ten temat). Przedstawiciel pracowników natomiast może brać udział w tych zadaniach, gdzie przepisy prawa wspominają o konsultacji danego zagadnienia pracownikami lub ich przedstawicielami. Zgodnie z art. 23711a § 1 Kodeksu pracy [1], pracodawca konsultuje z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, w szczególności dotyczące: w przypadku zmian w organizacji pracy i wyposażeniu stanowisk pracy, wprowadzania nowych procesów technologicznych oraz substancji chemicznych i ich mieszanin, jeżeli mogą one stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia pracowników, ocenę ryzyka zawodowego występującego przy wykonywaniu określonych prac oraz informowania pracowników o tym ryzyku, tworzenie służby BHP lub powierzanie wykonywania zadań tej służby innym osobom oraz wyznaczanie pracowników do udzielania pierwszej pomocy, a także wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników, przydzielanie pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, szkolenia pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zwróć uwagę, że powyższa lista to tematy, które pracodawca konsultuje „w szczególności”, a więc to nie jest zamknięta lista. Co jeszcze może wykonywać przedstawiciel pracowników? Może zostać powołany jako członek komisji BHP. Może zostać powołany do zespołu powypadkowego, jeżeli w zakładzie nie istnieje funkcja społecznego inspektora pracy. Pracodawca może zasięgnąć opinii przedstawiciela pracowników w zakresie ustalenia stanowisk pracy, na których pracownicy powinni otrzymywać napoje i posiłki profilaktyczne. Przedstawiciel pracowników może (choć nie musi) być osobą wyznaczoną przez pracodawcę do przeprowadzania instruktaży ogólnych. Szczególne uprawnienia Art. 23711a Kodeksu pracy przewiduje również dwa szczególne uprawnienia dla przedstawicieli pracowników: § 2: Pracownicy lub ich przedstawiciele mogą wyjść z własną inicjatywą i przedstawiać pracodawcy wnioski w sprawie eliminacji lub ograniczenia zagrożeń zawodowych. § 4: Na umotywowany wniosek pracowników lub ich przedstawicieli dotyczący spraw zagrożenia zdrowia i życia pracowników inspektorzy pracy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzają kontrole oraz stosują środki prawne przewidziane w przepisach o Państwowej Inspekcji Pracy [3]. Konsultacje w ramach komisji BHP Jeżeli w zakładzie funkcjonuje komisja BHP, to przepisy pozwalają, aby powyższe konsultacje odbywały się właśnie podczas posiedzeń komisji. Jednocześnie w takiej sytuacji przepis przenosi szczególne uprawnienia wynikające z § 2 i § 4, o których piszę w poprzednim akapicie, na przedstawicieli pracowników będących członkami komisji BHP. Więcej o pracach komisji BHP dowiesz się w lekcji #22 Programu „BHP na start” Zasady organizowania konsultacji Art. 23711a § 3, § 5, § 6 Kodeksu pracy [1] określają ważne szczegóły organizowania konsultacji z przedstawicielami pracowników: Pracodawca zapewnia odpowiednie warunki do przeprowadzenia konsultacji, czyli zapewnia ku temu czas i miejsce. Konsultacje muszą odbywać się w godzinach pracy. Za czas nieprzepracowany na stanowisku pracy ze względu na udział w konsultacjach, pracownicy zachowują prawo do wynagrodzenia. Pracownicy lub ich przedstawiciele nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla nich konsekwencji z tytułu działalności związanej z konsultacjami. Prawo nie oznacza współdecydowania! Pracodawca owszem konsultuje z pracownikami wyżej wymienione kwestie, ale ostateczną decyzję zawsze podejmuje samodzielnie. To na pracodawcy spoczywa odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie, a zatem to pracodawca ma zawsze ostatnie słowo. Warto więc pamiętać, że przedstawiciele pracowników mają prawo do: konsultowania, podpowiadania, zgłaszania uwag, postulowania i proponowania, ale nie oznacza to prawa do współdecydowania. Pytania Czytelników Pytanie: „Czy przedstawiciela pracowników może wybrać pracodawca?” Odpowiedź: Nie. Przedstawiciel pracowników musi być wybrany przez załogę i poza umożliwieniem przeprowadzenia procesu wyborów w zakładzie pracodawca nie powinien brać w nim udziału. Pytanie: „Czy przedstawiciel pracowników to powinna być osoba najstarsza stażem w zakładzie?” Odpowiedź: Przedstawicielem pracowników jest osoba wybrana przez załogę w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Jeśli tak sobie życzą pracownicy, to może to być osoba najstarsza stażem, ale nie musi. Decyzja należy do pracowników. Pytanie: „Czy przedstawiciel pracowników powinien mieć dodatek do pensji?” Odpowiedź: Przedstawiciel pracowników to funkcja społeczna. Przepisy nie regulują kwestii dodatku do wynagrodzenia. Takich zapisów trzeba ewentualnie poszukać w zakładowym regulaminie wynagrodzenia. Pytanie: „Przedstawicielem pracowników może być dowolna osoba. Powiedzmy, że wybiorą kogoś, kto nie zna się na przepisach BHP. Pracując razem w zespole powypadkowym, ta osoba może wymagać jakichś absurdalnych zapisów albo blokować prace przez swój brak wiedzy o wypadkach. Co wtedy?” Odpowiedź: Po pierwsze, nie powinno być w zakładzie sytuacji, w której ktoś nie zna się na przepisach BHP. Zgodnie z Kodeksem pracy, obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom regularnych szkoleń w dziedzinie BHP, a obowiązkiem pracowników jest brać w nich udział [1]. Warto więc położyć nacisk na dobrej jakości szkolenia w dziedzinie BHP, bo to pozwoli mieć pewność, że pracownicy są odpowiednio przeszkoleni i świadomi tematyki bezpieczeństwa i higieny pracy. Po drugie, wybór przedstawiciela pracowników należy do załogi. Oczywiście byłoby świetnie, gdyby zdecydowali się na wybór osoby mądrej, świadomej, wyważonej itp. Jednak jeśli wybór padnie na osoby o innych cechach, nic nie da się na to poradzić. Po trzecie, pytający porusza kwestię pracy przedstawiciela pracowników w ramach zespołu powypadkowego. Zawsze można skierować przedstawiciela pracowników na jakieś dodatkowe szkolenie z zakresu wypadków przy pracy, gdzie pozna ten temat szerzej. Nie jest to obowiązkowe, ale można to rozważyć. Więcej o pracach zespołu powypadkowego napisałam TUTAJ. Pytanie: „Ilu powinno być przedstawicieli pracowników? Czy jakieś przepisy o tym mówią? Czy przelicza się to w jakiś sposób na liczbę zatrudnionych?” Odpowiedź: Przepisy nie mówią o takich szczegółach. Ze względów praktycznych warto jednak, aby była to więcej niż jedna osoba. Wówczas nie będzie problemu, gdy jeden przedstawiciel będzie przebywał na zwolnieniu chorobowym albo na urlopie, a w zakładzie zaistnieje np. wypadek, na którego zbadanie jest przewidziane przepisami 14 dni. Pytanie: „Czy przedstawicielem pracowników może być osoba kierująca pracownikami?” Odpowiedź: Przepisy nic na ten temat nie mówią, a więc nie ma takiego ograniczenia. Osoba kierująca pracownikami może więc zostać przedstawicielem pracowników pod warunkiem, że zostanie wybrana przez załogę. Podsumowanie Pracodawca ma obowiązek konsultowania z pracownikami wszystkich działań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Przedstawiciele pracowników muszą być wybrani przez załogę w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Mają możliwość konsultowania, zgłaszania uwag, składania wniosków, ale nie współdecydowania, bo ta czynność zawsze należy ostatecznie do pracodawcy. Ze względów organizacyjnych przedstawicieli pracowników warto wybrać minimum dwóch. Podstawy prawne: [1] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy 2019 poz. 1040 [2] rozdział 2 w art. 4 ustawy z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy tekst jednolity: 2015 poz. 567 [3] Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy 2019 poz. 1251 [4] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy 2009 nr 105 poz. 870 Kurs „WPP od podszewki” jest stale dostępny!
Pięć nowych wzorów formularzy dostępnych jest od dziś w ramach dobrych praktyk na portalu MojePPK. Przydatne one okazać się mogą w sprawnej komunikacji pomiędzy pracownikami a pracodawcami, w zakresie związanym z prowadzeniem Pracowniczych Planów Kapitałowych. Opublikowane dziś wzory formularzy to: Deklaracja uczestnika PPK w zakresie finansowania wpłat podstawowych do PPK – do wykorzystania przez uczestnika PPK deklarującego obniżenie wpłaty podstawowej do PPK. Deklaracja uczestnika PPK w zakresie finansowania wpłat dodatkowych do PPK – do wykorzystania przez uczestnika PPK deklarującego finansowanie wpłaty dodatkowej do PPK lub rezygnującego z dokonywania tej wpłaty. Oświadczenie uczestnika PPK o zawartych umowach o prowadzenie PPK – do wykorzystania przez uczestnika PPK zmieniającego pracę. Wniosek osoby zatrudnionej o dokonywanie wpłat do PPK – do wykorzystania przez osoby zatrudnione, które wcześniej złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK i chcą oszczędzać w PPK. Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK – do wykorzystania przez osoby zatrudnione, które ukończyły 55. rok życia i nie ukończyły 70. roku życia, a chcą przystąpić do PPK. Osoby zatrudnione i uczestnicy PPK mogą korzystać z udostępnionych na portalu MojePPK wzorów formularzy przy składaniu oświadczeń w zakresie PPK podmiotom je zatrudniającym. Wzory te mogą być wykorzystywane również przez podmioty zatrudniające w celu usprawnienia komunikacji w zakresie PPK w firmie. Wszystkie wzory są w edytowalnym formacie doc, który można otwierać i zapisywać w popularnych biurowych procesorach tekstu, także bezpłatnych, takich jak OpenOffice, na dowolnej platformie (Android, iOS, Mac, Windows, Linux). Nowe wzory formularzy dostępne są w sekcji Materiały do pobrania, zarówno w części Dla pracownika, jak i Dla pracodawcy. Wszystkie one mają oznaczenie nazwy pliku zawierające słowo [wzór] dla łatwiejszego wyszukiwania.
Pracownik, który reprezentuje pracowników w składzie zespołu powypadkowego powinien być wybrany przez zakładową organizację związkową, a w przypadku, gdy u danego pracodawcy organizacje związkowe nie działają, przedstawiciele pracowników wybierani są przez pracowników, w trybie przyjętym w zakładzie pracy, zgodnie z art. 237(13a) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) – dalej w § 5 ust. 2 stanowi, iż u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy, jako członek zespołu, wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny powołuje skład zespołu powypadkowego instytucjonalnie wskazując członków zespołu powypadkowego zgodnie z wymaganiami W omawianym przypadku będzie to pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przedstawiciel pracowników. Przedstawicielem pracowników będzie pracownik imiennie wybrany przez organizacje związkowe lub przez pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Więcej na ten temat w Serwisie BHP.
jak wybrać przedstawiciela pracowników do ppk