Szacowanie sprzedaży w podatku VAT u podatników zwolnionych podmiotowo. Jak stanowi art. 109 ust. 1 ustawy VAT, podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ( zwolnienie podmiotowe ), są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem 2. Oznaczenia dowodów sprzedaży od 1 lipca 2021 r. • RO - w przypadku dokumentu zbiorczego wewnętrznego zawierającego informację o sprzedaży z kas rejestrujących, • FP - w przypadku faktury do paragonu, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT, Przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w przypadku dokonywania płatności kwoty należności wynikającej z faktury dokumentującej transakcje realizowane w wykonaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 711 i 2275 W myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o działalności leczniczej, podmiotami leczniczymi są przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646, 1479, 1629 i 1633) we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Zgodnie ze zmianą regulacji art. 109 ust. 3 ustawy o VAT (która obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 r.) ww. ewidencja powinna zawierać w szczególności m.in. dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę Ponadto, należy mieć również na względzie, że ustawa o VAT zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 tej ustawy. Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co Q3byzh. Od 1 października br., zgodnie z art. 109 ust. 3d ustawy o podatku od towarów i usług, faktury wystawione do paragonów będzie należało ująć w ewidencji sprzedaży. Zatem będzie konieczne uwzględnienie ich w pliku JPK_VAT. Oznacza to, że z tym dniem w ewidencji VAT będzie należało ująć wszystkie faktury, które potwierdzają sprzedaż zaewidencjonowaną w kasie. Nie będzie miało znaczenia czy są wystawiane dla podatników czy osób prywatnych. Zgodnie z brzmieniem art. 82 § 1b ustawy z 29 września 1997 r. - Ordynacja podatkowa, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych mają obowiązek comiesięcznego przekazywania informacji w formacie JPK o danych wynikających z ewidencji określonej art. 109 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, czyli ewidencji zakupu i sprzedaży. Obowiązek ten podatnicy realizują poprzez przesyłanie plików JPK_VAT. Z kolei w myśl art. 111 ust. 1 ustawy o VAT sprzedaż dokonana na rzecz osoby prywatnej lub rolnika ryczałtowego musi być dokumentowana przy użyciu kasy fiskalnej. Dokumentem, który wystawiany jest w takim przypadku jest paragon fiskalny. Specyfika sprawozdania JPK_VAT polega na tym, że należy w nim wykazać każdy dokument mający wpływ na ustalenie wysokości podstawy opodatkowania. JPK_VAT jest niczym innym jak wiernym odzwierciedleniem ewidencji zakupu i sprzedaży VAT. Wyszczególnić należy każdy dokument z osobna. Nie byłoby to jednak do wykonania w przypadku sprzedaży na rzecz osób prywatnych. Jest tak ponieważ „efektem” działania kasy fiskalnej (oprócz paragonu fiskalnego otrzymanego przez klienta) jest raport fiskalny dobowy lub miesięczny. Raport fiskalny Raport fiskalny jest to dokument fiskalny zawierający dane sumaryczne o obrocie i kwotach podatku za daną dobę lub za wybrany okres, w ujęciu według poszczególnych stawek podatku oraz sprzedaży zwolnionej od podatku. Jego celem jest ustalenie łącznej kwoty sprzedaży brutto z podziałem na różne stawki opodatkowania VAT oraz kwoty należnego od niej VAT, od dokonanej w danym okresie sprzedaży zarejestrowanej w pamięci operacyjnej kasy fiskalnej. Tak zdefiniowany został raport fiskalny w § 2 pkt 27 rozporządzenia Ministra Finansów z 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących ( poz. 816 oraz z 2020 r. poz. 732). Z kolei w myśl § 10 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług ( poz. 1988, z późn. zm.) raport fiskalny w nowym pliku JPK_VAT, który zacznie obowiązywać od 1 października 2020 r., oznaczony będzie symbolem „RO”. Jest on przeznaczony dla dokumentów zbiorczych wewnętrznych zawierających dane z kas rejestrujących. Zatem podatnicy uzyskujący przychody ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, którzy nie korzystają ze zwolnienia z kasy fiskalnej, w nowym JPK_VAT do oznaczenia okresowych raportów z kasy rejestrującej korzystać powinni z symbolu „RO”. Natomiast to czy do prezentacji obrotów uzyskanych na rzecz takich podmiotów służy raport fiskalny dobowy bądź miesięczny zależy od przyjętej przez podatnika polityki rachunkowości. Faktura do paragonu Czasami zdarza się tak, że sprzedawca wystawia nabywcy paragon fiskalny. Ten jednak występuje z żądaniem wystawienia w jego miejsce faktury VAT. Jest to postępowanie dopuszczalne, pod warunkiem że żądanie zgłoszone zostanie w terminie trzech miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Wynika to z zapisu art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT. Z art. 106i ust. 6 tejże ustawy obowiązek wystawienia faktury na żądanie nabywcy będącego osobą prywatną występuje: do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu sprzedaży – jeżeli żądanie zgłoszone zostało do końca miesiąca, w którym sprzedaż miała miejsce bądź otrzymano całość lub część zapłaty, nie później niż 15 dnia od zgłoszenia żądania – jeżeli dokonano tego po upływie miesiąca dokonania sprzedaży lub otrzymania zapłaty w całości lub w części. W tej chwili w przypadku faktur wystawionych po zaksięgowaniu sprzedaży paragonowej, zafakturowana wartość sprzedaży na paragonach powinna być odjęta i wykazana na podstawie faktury. W razie wystawienia faktury po przesłaniu pliku JPK_VAT za dany okres plik taki winien zostać skorygowany o wykazaną fakturę. Z kolei faktury wystawione do paragonów dla osób prywatnych wcale nie powinny być ujmowane w pliku JPK_VAT. Tego rodzaju sprzedaż winna trafić do pliku JPK_VAT w formie zbiorczej na podstawie raportu okresowego, wraz z resztą sprzedaży ewidencjonowanej w kasie fiskalnej jako sprzedaż paragonowa. Tak będzie do 30 września br. Zmiany od 1 października 2020 r. Od 1 października br. zgodnie z art. 109 ust. 3d ustawy o VAT faktury wystawione do paragonów będzie należało ująć w ewidencji sprzedaży. Zatem będzie konieczne uwzględnienie ich w pliku JPK_VAT. Oznacza to, że z tym dniem w ewidencji VAT będzie należało ująć wszystkie faktury, które potwierdzają sprzedaż zaewidencjonowaną w kasie. Nie będzie miało znaczenia czy są wystawiane dla podatników czy osób prywatnych. Zdaniem Ministerstwa Finansów wspomniany art. 109 ust. 3d ustawy o VAT precyzuje, że dla celów prowadzonej ewidencji, faktury potwierdzające sprzedaż zaewidencjonowaną w kasie ujmowane mają być w okresie, w którym zostały wystawione i nie będą zwiększać wartości sprzedaży i VAT należnego za ów okres. Sprzedaż za ten okres została bowiem zaewidencjonowana w kasie i ujęta w raporcie fiskalnym w okresie rozliczeniowym, w którym – co do zasady – powstał obowiązek podatkowy. Aby uniknąć korekt plik JPK_VAT za wcześniejsze okresy słuszne jest przyjęcie, że będzie właściwe ujmowanie faktury w części ewidencyjnej pliku za miesiąc, w którym wystawiono fakturę. To w jakim okresie sprzedaż ujęta została w raporcie fiskalnym nie ma tu znaczenia. W sumach kontrolnych ewidencji w zakresie należnego VAT nie będzie się uwzględniać wysokości podstawy opodatkowania i należnego podatku z tytułu sprzedaży udokumentowanej fakturami, określonymi w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT (wystawionymi do paragonów oznaczonych skrótem „FP”). Różnica pomiędzy wykazaniem faktur do paragonów teraz i od 1 października 2020 r. będzie zatem znacząca. Podatnik musi więc zwrócić uwagę, że obecnie faktura wystawiona do paragonu dla osoby prywatnej nie musi być ujmowana w pliku JPK_VAT. Od 1 października br. będzie to natomiast musiał robić oznaczając taki dokument w pliku JPK_VAT jako „FP”. Z kolei faktura do paragonu, która wystawiana jest dla vatowca wykazywana będzie w pliku JPK_VAT na bieżąco za miesiąc jej wystawienia i nie pociągnie obowiązku logowania pliku JPK_VAT. Przykład W grudniu 2020 r. sprzedawca dokona zaewidencjonowania w kasie fiskalnej sprzedaży na rzecz dwóch podmiotów: przedsiębiorcy oraz osoby prywatnej. Obydwie transakcje potwierdzają więc paragony fiskalne. W styczniu 2012 r. nabywcy zgłoszą się do sprzedawcy z żądaniem wymiany paragonów na faktury. Sprzedawca żądaniu uczyni zadość w tym samym miesiącu. W pliku JPK_VAT za grudzień 2020 r. obydwie transakcje powinny zostać ujęte zbiorczo na podstawie okresowego raportu z kasy fiskalnej. W pliku JPK_VAT za styczeń 2021 r. kierując się art. 109 ust. 3d ustawy o VAT sprzedawca ujmie te faktury z oznaczeniem „FP”. Spowoduje to, że w systemie nie wzrośnie wartość sprzedaży netto oraz kwota VAT należnego za styczeń 2021 r. w podsumowaniu części ewidencyjnej ani deklaracyjnej pliku JPK_VAT. Podatnik nie będzie miał obowiązku korygowania pliku JPK_VAT za grudzień 2020 r. źródło artykułu: Art. Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;2) sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:1) czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,2) sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118– jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Art. 106c. Faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika: 1) organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji; 2) komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Art. 106d. 1. Podmiot, o którym mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury: 1) dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży na rzecz tego podmiotu, 2) o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, 3) dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 lit. b – jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności. 2. Faktury może wystawiać w imieniu i na rzecz podatnika również upoważniona przez niego osoba trzecia, w szczególności jego przedstawiciel podatkowy, o którym mowa w art. 18a. Art. 106e. 1. Faktura powinna zawierać: 1) datę wystawienia; 2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę; 3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy; 4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a; 5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b; 6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury; 7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi; 8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług; 9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto); 10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto; 11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto); 12) stawkę podatku; 13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku; 14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku; 15) kwotę należności ogółem; 16) w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1 – wyrazy „metoda kasowa”; 17) w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 – wyraz „samofakturowanie”; 18) w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – wyrazy „odwrotne obciążenie”; 19) w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 albo przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 – wskazanie: a) przepisu ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku, b) przepisu dyrektywy 2006/112/WE, który zwalnia od podatku taką dostawę towarów lub takie świadczenie usług, lub c) innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze zwolnienia; 20) w przypadku, o którym mowa w art. 106c – nazwę i adres organu egzekucyjnego lub imię i nazwisko komornika sądowego oraz jego adres, a w miejscu określonym dla podatnika – imię i nazwisko lub nazwę dłużnika oraz jego adres; 21) w przypadku faktur wystawianych w imieniu i na rzecz podatnika przez jego przedstawiciela podatkowego – nazwę lub imię i nazwisko przedstawiciela podatkowego, jego adres oraz numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku; 22) w przypadku gdy przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy są nowe środki transportu – datę dopuszczenia nowego środka transportu do użytku oraz: a) przebieg pojazdu – w przypadku pojazdów lądowych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. a, b) liczbę godzin roboczych używania nowego środka transportu – w przypadku jednostek pływających, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. b, oraz statków powietrznych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. c; 23) w przypadku faktur wystawianych przez drugiego w kolejności podatnika, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. b i c, w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej (procedurze uproszczonej) – dane określone w art. 136; 24) w przypadkach, o których mowa w art. 97 ust. 10 pkt 2 i 3: a) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, poprzedzony kodem PL, b) numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej w danym państwie członkowskim, zawierający dwuliterowy kod stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej właściwy dla tego państwa członkowskiego. 2. W przypadku świadczenia usług turystyki, dla których podstawę opodatkowania stanowi zgodnie z art. 119 ust. 1 kwota marży, faktura – w zakresie danych określonych w ust. 1 pkt 1–17 – powinna zawierać wyłącznie dane określone w ust. 1 pkt 1–8 i 15–17, a także wyrazy „procedura marży dla biur podróży”. 3. W przypadku dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, dla których podstawę opodatkowania stanowi zgodnie z art. 120 ust. 4 i 5 marża, faktura – w zakresie danych określonych w ust. 1 pkt 1–17 – powinna zawierać wyłącznie dane określone w ust. 1 pkt 1–8 i 15–17, a także odpowiednio wyrazy „procedura marży – towary używane”, „procedura marży – dzieła sztuki” lub „procedura marży – przedmioty kolekcjonerskie i antyki”. 4. Faktura nie zawiera: 1) w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8, jest nabywca towaru lub usługobiorca – danych określonych w ust. 1 pkt 12–14; 2) w przypadku, o którym mowa w art. 16 – danych określonych w ust. 1 pkt 4; 3) w przypadku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 pkt 2 – danych określonych w ust. 1 pkt 12–14. 5. Faktura może nie zawierać: 1) w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a – danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12–14; 2) w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. b – danych określonych w ust. 1 pkt 5 i 12–14; 3) w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, jeżeli kwota ta określona jest w euro – danych określonych w ust. 1 pkt 3 dotyczących nabywcy i danych określonych w ust. 1 pkt 8, 9 i 11–14, pod warunkiem że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku. 6. Przepisu ust. 5 pkt 3 nie stosuje się w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju, sprzedaży, dla której nie jest na fakturze podawany numer, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a. 7. Kwotę podatku w odniesieniu do dostarczanych towarów lub Kwestię obowiązków związanych z prowadzeniem ewidencji VAT reguluje dział XI, rozdział 2 ustawy o VAT (art. 109-110). Zgodnie z tymi przepisami ewidencje są zobowiązani prowadzić podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT jak i czynni podatnicy podatku VAT. Zgodnie z art. 109 ust. 1 podatnicy korzystający ze zwolnienia podmiotowego mają obowiązek prowadzić ewidencje sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Celem prowadzenia takiej ewidencji jest ustalenie momentu przekroczenia limitu zobowiązującego do rejestracji VAT. Obowiązek prowadzenia ewidencji VAT W przypadku kiedy mimo obowiązku podatnik zwolniony z VAT nie prowadzi wskazanej ewidencji lub prowadzi ją w sposób nierzetelny a na podstawie prowadzonej ewidencji nie można ustalić wartości sprzedaży, wówczas urząd skarbowy w drodze oszacowania ustala wartości sprzedaży opodatkowanej oraz kwotę podatku należnego. W przypadku, kiedy nie ma możliwości ustalenia co jest przedmiotem sprzedaży wówczas przy naliczeniu podatku zostanie zastosowana stawka podstawowa. W przypadku podatników zwolnionych przedmiotowo z VAT przepisy nie wskazują jednoznacznie na obowiązek prowadzenia przez nich ewidencji VAT. Z treści art. 109 ust. 3 należałby jednak wnioskować, iż podatnik wykonujący wyłącznie czynności zwolnione na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 ustawy o VAT nie ma obowiązku prowadzenia takiej ewidencji. Warto zwrócić uwagę na to, iż część usług zwolnionych na podstawie art. 43 ustawy o VAT (np. usługi ubezpieczeniowe), jeśli nie mają charakteru usług pomocniczych są wliczane do limitu zwolnienia podmiotowego z VAT. Podatnik, który świadczy jedynie tego typu usługi nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji VAT, o której mowa w art. 109 ust. 1 ustawy o VAT. W sytuacji kiedy taki podatnik zaczyna świadczyć usługi opodatkowane, wliczane do limitu musi być w stanie na podstawie prowadzonej ewidencji ustalić czy przekroczył limit uprawniający do zwolnienia z VAT. Przepisy nie wskazują jakie dokumenty ma posiadać aby to ustalić. Wystarczająca będzie to ewidencja prowadzona dla celów podatku dochodowego np. podatkowa księga przychodów i rozchodów. Czynni podatnicy VAT Najwięcej obowiązków w zakresie ewidencji dla podatku VAT mają podatnicy VAT czynni. Zgodnie z art. 109 ust 3 czynni podatnicy podatku VAT mają obowiązek prowadzenia ewidencji zawierającej dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji oraz informacji podsumowującej. Przepisy nie określają wzoru ewidencji VAT, wskazują natomiast na elementy jakie powinny się w niej znaleźć. Są nimi: dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania wysokość podatku należnego korekty podatku należnego kwoty podatku naliczonego obniżające kwoty podatku należnego korekty podatku naliczonego kwoty podatku podlegającej wpłacie do US lub zwrotowi inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji w tym nr NIP nabywcy W związku z określonymi transakcjami jakich dokonuje podatnik, może być on zobowiązany do prowadzenia dodatkowych ewidencji. Ewidencjami tymi są: ewidencja prezentów o małej wartości (art. 7 ust. 4 pkt. 2a ustawy o VAT), ewidencja towarów otrzymanych do uszlachetniania (art. 109 ust. 9), ewidencja towarów wysłanych do uszlachetniania (art. 109 ust. 10), ewidencja przemieszczenia nieuznawanego za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (art. 109a), ewidencja nabycia towarów niestanowiącego WNT (art. 109 ust. 11), ewidencja towarów wprowadzanych do magazynu konsygnacyjnego (art. 12a ust. 1 pkt. 4), ewidencja towarów przemieszczanych do miejsca odpowiadającego magazynowi konsygnacyjnemu (art. 20a ust. 2 pkt. 2), ewidencja transakcji objętych procedurą szczególną rozliczania VAT dla usług elektroniczny, nadawczych i telekomunikacyjnych (art. 130d i 134), ewidencja VAT u podatników świadczących usługi przewozów okazjonalnych (art. 134c). W przypadku powyższych ewidencji ustawodawca wyraźnie wskazał, iż są one ewidencjami odrębnymi od ewidencji VAT o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. W części przypadków w podstawowej ewidencji VAT mają pojawić się dodatkowe dane. Tak jest np. w przypadku procedury VAT marża dla biur podróży czy procedury VAT marża dla towarów używanych. W pierwszym z tych przypadków, zgodnie z art. 119 ust. 3a podatnicy „są obowiązani prowadzić ewidencje, o której o mowa w art. 109 ust. 3, z uwzględnieniem kwot wydatkowanych na nabycie towarów i usług od innych podatków dla bezpośredniej korzyści turysty”. W drugim prowadzona ewidencja musi zawierać „w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży. Jeśli podatnik oprócz sprzedaży towarów używanych opodatkowanych w procedurze VAT marża stosuje również ogólne zasady opodatkowania wówczas ewidencja VAT powinna być prowadzona z uwzględnieniem podziału w zależności od sposobu opodatkowania. Dodatkowy zakres danych wymagany jest dla podmiotów prowadzących sprzedaż złota inwestycyjnego (art. 125 ustawy o VAT) czy podatników, dla których ma zastosowanie procedura uproszczona w ramach transakcji trójstronnych (art. 138 ustawy o VAT). Podstawowym błędem w zakresie prowadzenia ewidencji jest brak jej prowadzenia czy jej prowadzenie w sposób niezgodny z przepisami (np. bez uwzględnienia wszystkich danych wymaganych przepisami) czy w sposób nieodzwierciedlający stanu faktycznego. Ewidencje VAT zgodnie z Kodeksem karnym i skarbowym są uważane za księgi. Czyny zabronione związane z obowiązkiem prowadzenia ksiąg regulują art. 60 i 61 Kodeksu karnego i skarbowego. Są nimi – nieprowadzenie ksiąg, mimo takiego obowiązku oraz ich prowadzenie w sposób nierzetelny (niezgodny ze stanem rzeczywistym) lub wadliwy. Podatnik, który, mimo obowiązku, nie prowadzi ewidencji lub prowadzi ją w sposób nierzetelny popełnia przestępstwo skarbowe i podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych a w przypadku mniejszej wagi karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Z kolei podatnik prowadzący ewidencje w sposób wadliwy (niezgodny z przepisami) podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Wartości obowiązujących w 2017 r. kar Grzywny za przestępstwa skarbowe Grzywna minimalna 666,60 zł Grzywna maksymalna 19 198 080 zł Grzywny za wykroczenia skarbowe Grzywna minimalna 200 zł Grzywna maksymalna 40 000 zł Maksymalny mandat karny 4 000 zł UWAGAZachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress oraz Disqus. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane wyłącznie w celu opublikowania komentarza na blogu. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. Dane w systemie Disqus zapisują się na podstawie Twojej umowy zawartej z firmą Disqus. O szczegółach przetwarzania danych przez Disqus dowiesz się ze strony. Dokładne określenie wysokości należnego podatku od towarów i usług jest możliwe dzięki prawidłowo prowadzonej ewidencji. Również kwota podatku naliczonego jest ustalana w oparciu o ewidencję VAT. W świetle powyższego widać, jak ważny jest dla czynnych podatników VAT obowiązek rzetelnego i niewadliwego dokonywania zapisów w stosownym rejestrze. Co więcej, ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje konieczność prowadzenia ewidencji również dla innych kategorii podmiotów niż ww. czynni podatnicy VAT. Kogo dotyczy ewidencja VAT? Ewidencja VAT podatników czynnych Podatnicy, którzy mają obowiązek odprowadzania podatku należnego z tytułu dokonanej sprzedaży oraz posiadają prawo do odliczenia podatku naliczonego (tzw. czynni podatnicy VAT), są zobligowani do prowadzenia pełnej ewidencji dla potrzeb podatku VAT. Jak bowiem wynika bezpośrednio z treści art. 109 ust. 3 ustawy VAT ww. podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Wspomniany przepis podaje również obowiązkowe elementy, które powinny znaleźć się w każdej ewidencji. Dokument taki powinien zawierać w szczególności dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej. Warto dodać, że na mocy ustawy nowelizującej od 1 stycznia 2018 r. dodano do ustawy VAT nowy art. 109 ust. 8a, który stanowi, iż powyższa ewidencja VAT ma być obligatoryjnie prowadzona w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych. Zmiana ta została wprowadzona z uwagi na konieczność przesyłania organom podatkowym Jednolitych Plików Kontrolnych w zakresie podatku VAT, które przybierają postać elektroniczną. Stanowi o tym bezpośrednio art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej. Regulacja ta podaje, że osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy VAT, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy. Ewidencja VAT podatników zwolnionych Powinność prowadzenia ewidencji dla celów VAT dotyczy również podmiotów korzystających ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Zgodnie z art. 113 ustawy VAT zwolnienie to przysługuje podatnikom, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Mimo że podmioty objęte powyższą regulacją nie muszą odprowadzać podatku należnego z tytułu dokonanej sprzedaży, to jednak, w myśl art. 109 ust. 1 ustawy VAT, są zobowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Podstawowym celem wprowadzenia tego obowiązku jest ustalenie momentu, w którym może dojść do ewentualnego przekroczenia wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia od podatku. Inaczej niż w przypadku ewidencji czynnych podatników VAT, przepisy ustawy nie określają szczegółowych wymogów co do konstrukcji oraz zasad prowadzenie ewidencji sprzedaży zwolnionej. W konsekwencji każda forma zapisu jest dozwolona, o ile można na jej podstawie stwierdzić datę oraz wielkość sprzedaży. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż podatnicy zwolnieni z VAT nie mają obowiązku przesyłania JPK, ewidencja nie musi być prowadzona w formie elektronicznej. Na marginesie warto podkreślić, że podatnicy zwolnieni podmiotowo z VAT nie muszą prowadzić ewidencji zakupionych towarów i usług. Taki rejestr jest zbędny, ponieważ ustawowo pozbawiono ich prawa do dokonywania odliczenia podatku naliczonego. Drugą grupą podatników, którzy nie muszą płacić podatku należnego z tytułu dokonanej sprzedaży, są podmioty zwolnione przedmiotowo z VAT. Zwolnienie przedmiotowe, opisane w art. 43 oraz art. 82 ustawy VAT, przysługuje z uwagi na wykonywanie konkretnych czynności, które na mocy ustawy zostały wyłączone z zakresu opodatkowania. Zwolnienia przedmiotowe nie są uzależnione od wysokości obrotu, co w rezultacie powoduje, że dla tej kategorii podatników nie jest konieczne prowadzenie ewidencji VAT. Wyłączenie z konieczności prowadzenia stosownej ewidencji wynika bezpośrednio z treści art. 109 ust. 3 ustawy VAT. Ewidencja VAT w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów Szczególny rodzaj zwolnienia został opisany w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT. Otóż zwolniona od podatku VAT jest czynność wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów dokonana przez: rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej, podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, podatników zwolnionych podmiotowo od podatku, osoby prawne, które nie są podatnikami. Powyższe zwolnienie dotyczy wyłącznie wartości WNT do kwoty 50 000 zł w trakcie roku podatkowego. W rezultacie przekroczenie wskazanego limitu powoduje konieczność zapłaty podatku VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, nawet jeżeli podatnik korzysta ze zwolnienia od podatku. Skutkuje to koniecznością monitorowania wartości towarów nabytych w ramach WNT. Do obowiązku tego odnosi się art. 109 ust. 11 ustawy VAT, który w swej treści stanowi, że podmioty zwolnione z VAT i jednocześnie dokonujące WNT powinny prowadzić ewidencję, na podstawie której można określić wartość nabywanych przez nie towarów z innych państw członkowskich. Ewidencja VAT powinna być prowadzona w taki sposób, aby zapewnić wskazanie dnia, w którym wartość nabywanych przez te podmioty towarów z innych państw członkowskich przekroczy kwotę 50 000 zł. Ewidencja sprzedaży przy pomocy kasy rejestrującej Jak wynika z analizy zapisów art. 111 ust. 1 ustawy VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są zobowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zasady prowadzenia tej ewidencji, korzystanie z ulgi z tytułu zakupu kasy oraz zwolnienia niektórych grup podatników z obowiązku stosowania kas regulują zarówno przepisy ustawy VAT, jak i rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz w sprawie kas rejestrujących. Na zakończenie warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 112 ustawy VAT wszyscy podatnicy, zarówno czynni, jak i zwolnieni z VAT, przechowują ewidencje oraz wszelkie dokumenty pomocne w rozliczeniach podatkowych do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Czy faktury dokumentujące zakup towarów i usług, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, powinny być uwzględniane w ewidencji prowadzonej dla podatku od towarów i usług oraz w pliku JPK_VAT? – pyta czytelnik. Stosownie do art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, podatnicy, z wyjątkiem podatników: - wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 tej ustawy, - u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT, – są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej. Ważna treść, nie forma Przytoczona regulacja wskazuje na konieczność prowadzenia przez podatnika ewidencji, służącej prawidłowemu sporządzeniu deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej, gdyż dane, które podatnik wpisuje do deklaracji/informacji podsumowującej składanej w urzędzie skarbowym, są odzwierciedleniem danych wynikających z prowadzonej przez niego ewidencji sprzedaży i ewidencji zakupu VAT. Przepisy ustawy o VAT nie narzucają określonej formy prowadzenia ewidencji. Ważne jest tylko, aby zawierała ona wszystkie elementy wymienione w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT oraz inne dane, które są niezbędne do prawidłowego wypełnienia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Każdy z podatników sam wybiera sposób prowadzenia ewidencji, aby na podstawie zgromadzonych danych terminowo i prawidłowo sporządzać deklarację podatkową. Dane te zostały w przepisie wymienione i dotyczą: - kwot określonych w art. 90 ustawy o VAT (częściowe odliczenie podatku), - danych niezbędnych do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ - wysokości podatku należnego, - kwot podatku naliczonego obniżających kwotę podatku należnego oraz - kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu. Dane do ujawnienia Generalnie dane, które powinna zawierać ewidencja, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, można podzielić na dane dotyczące podatku należnego (sprzedaży) oraz dane dotyczące podatku naliczonego (zakupów). Ustawodawca narzuca wymóg odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, tj. odrębnego określenia kwot podatku naliczonego podlegającego odliczeniu w deklaracji podatkowej. Zatem podatnik zobowiązany jest wpisać do prowadzonej ewidencji tylko kwoty podatku naliczonego podlegające odliczeniu. Oznacza to, że gdy podatnik posiada faktury dokumentujące nabycie towarów i usług, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, to nie ma obowiązku ewidencjonowania tego zakupu w ewidencji zakupów sporządzanej na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy o VAT (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 kwietnia 2018 r., Te same dane Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 ordynacji podatkowej, na zasadach dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 ordynacji podatkowej, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy. Ten złożony przepis, art. 82 § 1b ordynacji podatkowej, mówi oczywiście o obowiązku przesyłania plików JPK_VAT, który od 1 stycznia 2018 r. objął już także najmniejszych przedsiębiorców. Struktura logiczna postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, z uwzględnieniem możliwości wytworzenia jej z programów informatycznych używanych powszechnie przez przedsiębiorców oraz automatycznej analizy danych, jest dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych (art. 193a § 2 ordynacji podatkowej). Jak już wspomniano, gdy podatnik posiada faktury dokumentujące nabycie towarów i usług, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, to nie ma obowiązku ewidencjonowania tego zakupu w ewidencji zakupów sporządzanej na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Zatem jeżeli podatnik nie zdecyduje się na ujęcie tych faktur w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, to nie podlegają one także ujęciu w składanym Szefowi Kas pliku JPK_VAT. W pliku JPK_VAT przekazujemy informacje o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Skoro podatnik nie ujął tych faktur w tej ewidencji (bo nie miał takiego obowiązku), to nie musi ich ujmować w tym pliku. ? Autor jest doradcą podatkowym Podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 217 r., poz. 1221 ze zm.), ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 800)

art 109 ust 1 ustawy o vat